Bulimiya Nervoza Nedir?
Bulimiya Nervoza kişinin yoğun yemek yeme durumunda kendisini durduramamaktan korkması, yoğun yemek yeme davranışından sonra kilo almasını engelleyecek şekilde kusma, farklı ilaçlarla kilo vermeye çalışma şeklinde ortaya çıkar. Bu tür durumlarda kişinin kendisine yönelik algısını yine beden biçimi oluşturur. Aniden gelen yeme ataklarını herkesten gizli şekilde yapmaya çalışır. Çünkü diğer insanların kendisine dair yapacağı eleştirilerle baş etmek zorlanır. Bulimiya Nervoza hastalığı kişide; karşı koyulamaz bir yeme arzusu, kusarak ya da müshil kullanarak alınacak kilolardan kaçınma, şişmanlamaktan aşırı korkma döngüsüyle ortaya çıkar.
Diğer taraftan kişinin içinde bulunduğu psikolojik iyilik hali de yeme davranışının şekillenmesine neden olur. Anoreksiya Nervoza’da da olduğu gibi kişinin boşluk duygusuna karşı geliştirmiş olduğu bir tepki olarak ifade edebiliriz. Anoreksiya Nervoza’da kişi yemek yemekten kaçınır, Bulmiya Nervoza’da ise yediği yemeği kusarak kilosunu dengelemeyi hedefler. Yiyeceklerle meşgul olan ve aşırı kilolu olmaktan korkanlar, bulimia atakları sırasında ve sonrasında daha şiddetli olan depresyon ve anksiyete nöbetleri geçirirler (Hinz ve Williamson, 1987; Johnson ve ark., 2002). Anoreksiyadan farklı olarak bulimiya, normal kilo civarında veya üzerinde ağırlık dalgalanmaları ile kendini gösterir ve bu da saklanmasını kolaylaştırır.
Psikodinamik yaklaşım yeme bozukluklarının altında erken çocukluk yaşantılarının yattığını ifade eder. Bu nedenle çocuğun erken dönemde annesiyle olan ilişkisinin yeme davranışını şekillendirdiğini ifade eder. Kardeş doğumu, anneden erken zamanda ayrılma, anneyle ilişkiyi kısıtlayan yaşantılar (annenin kısa süre içerisinde çalışmaya başlaması ya da çocuğun bakımının başka birisi tarafından gerçekleştirilmesi) çocuğun birincil nesne olarak düşündüğü anneye ulaşmasını engeller. Bu nedenle nesneye karşı duyulan özlemin giderilmemesi yoğun bir başarısızlık ve suçluluk olarak düşünülür. Diğer yandan çocukluk çağında ortaya çıkan fiziksel ve cinsel istismar da kişinin bedenine yönelik olumsuz algı geliştirmesine neden olabilir.
Bilişsel davranışçı yaklaşıma göre ise Bulimiya Nervoza, kişinin kendilerine dair oluşturduğu bilişsel çarpıtmalar sonucunda ortaya çıkar. Bu kişilere göre şişmanlık ve kilolu olma hali olumsuz bir durum olarak değerlendirilir. Mükemmeliyetçi kişilik örüntüsü, kişinin mükemmelliği bedeninde aramasıyla sonuçlanır. Böylece kendisine dair olumsuz inançların bedenindeki değişimle farklılaşacağını düşünür.
Anoreksiya Nervoza’da olduğu gibi Bulimiya Nervoza’da da medya ve toplum algısı kişilerin kilosuna oldukça fazla dikkat etmesine neden olur. Özellikle kilosuyla ilgili olumsuz deneyimlere sahip olan çocuklarda Bulimiya Nervoza öyküsü daha fazla dikkat çeker.
Bulimiya Nervoza Nasıl Tedavi Edilir?
Bulimiya Nervoza tedavi sürecinde diğer yeme bozukluklarında da olduğu gibi öncelik konuşma terapisinin denenmesidir. Eğer ki kişide kendisine ya da başkasına zarar verme düşüncesi yoksa yatılı tedavi daha sonra değerlendirilebilir. Anoreksiya Nervoza’da da olduğu gibi Bilişsel Davranışçı Terapi kişinin yeme davranışı, beden algısı ve kendilik algısına yönelik altta yatan olumsuz inançların tekrardan ele alınmasında oldukça etkili bir terapi ekolüdür. Kişiye eşlik eden farklı bir psikiyatrik rahatsızlık söz konusuysa ilaçlı tedavi de gerekli olabilir.
Özetleyecek olursak, yeme bozukluklarında kişinin bedenine ve benlik algısına yönelik olumsuz bir inanç gelişmiştir. Bu nedenle olumsuz inançların tekrardan ele alınması, rasyonel şekilde değiştirilmesi psikolojik destekle mümkün olabilir. Diğer yandan sosyal bir varlık olan bizler, çevremizden her zaman destek almak isteriz. Ailenin sürece olumlu yönde katkısı da yeme bozukluklarının daha kolay atlatılmasına yardımcı olacaktır.